Alle kiesgerechtigden van Nederland kunnen binnenkort weer hun persoonlijke stem uitbrengen op kandidaten, voor de samenstelling van een deel van de staatsmacht. Ditmaal voor de provinciale staten en, indirect, de wetgevers in de eerste kamer van het Parlement. In eerdere verkiezingen konden ze hun stem uitbrengen voor andere delen van deze staatsstructuur, t.w. de Tweede Kamer in maart 2021 (waaruit indirect de uitvoerende macht, het ministerie, wordt gevormd) en de gemeenteraden in maart 2022. Het totaalresultaat van de uitgebrachte stemmen zou op die manier de keuze van het volk zijn voor het mandaat dat ze een groep personen geven voor alle staatszaken. Die groep noemen we de “overheid”, …. of de “overheden”.
We kunnen denken dat we het begrijpen en noemen het eenvoudigweg de ‘Democratie’; maar veel van ons begrip wordt gevormd door eenzijdige informatie in leerboeken, kranten en radio- en televisieprogramma’s en voorlichtingsprogramma’s van de overheid, met slechts schijnbaar kritische noten.
In deze officiële informatie wordt essentiële context, en de diverse momenten waarop deze machtsconstructie ontspoorde en tot rampen voor de burgers van de staat heeft geleid, minimaal en eenzijdig belicht. Het is essentieel dat dit (in geval van weglatingen) aangevuld en (in geval van eenzijdigheid) bijgesteld wordt
In deze inleiding wordt in een eenvoudig woordgebruik de begrippen, definities en regels met enige noodzakelijke context behandeld. Dat hierbij de definities van wikipedia geciteerd worden, is geen impliciete verklaring dat dit wiki-platform u betrouwbaar informeert; dat is helaas geenszins het geval!
Wij citeren daarom uitsluitend de definities van wikipedia.
In een aangroeiende veelheid van navolgende artikelen en opiniestukken zal de context uitgebreider en diverser belicht worden.
- de Staat
- de Staatsmacht
- de Rechtstaat
- Kandidaten en Kiesgerechtigden
- ……………
De staat
Een staat is een land met een eigen onafhankelijk bestuur, en met een hiërarchische, politieke organisatie die gezag uitoefent over de plaatselijke bevolking. Het staatsgezag is gelegitimeerd door een vorm van recht, waarvan de naleving wordt afgedwongen met het geweldsmonopolie, het alleenrecht van de overheid op het gebruik van geweld. (nl.wikipedia-pagina*)
De definitie klopt op zich, en beschrijft de geïdealiseerde vorm van een staat, als soevereine democratische rechtstaat. In de toelichting worden afwijkende vormen vermeld. Historisch en geografisch gezien waren en zijn er vele afwijkende staatsvormen.
We kennen de autoritaire staatsvormen, ook wel dictaturen genoemd, met een groep machthebbers die in de ware betekenis van het woord de macht hebben toegeëigend. Het zijn vaak ‘hebbers’ met onverzadigbare hebzucht. In internationale bepalingen, zoals het handvest van de VN hebben deze machten niet automatisch het mandaat voor staatsgezag en heeft het volk onder deze deze machthebbers het recht op revolutie, dwz. het recht om zich met redelijke middelen te verzetten.
Het bestuur is niet altijd onafhankelijk. Denk hierbij aan (neo-)koloniën en bezette gebieden, of federale constructies zoals de landen binnen de EU, of gevallen van omkoping en chantage van de leiders.
Het is ook niet altijd gelegitimeerd. Denk hierbij aan staatsgrepen, na verlies van vertrouwen of na bewezen of aannemelijke verkiezingsfraude. Uiteraard is een deep-state, dwz een onzichtbare macht achter het staatsbestuur altijd illegitiem. In een constitutionele democratie, met een zichtbare macht achter het staatsbestuur, is de legitimiteit van enigerlei macht van het koningshuis in de grondwet – het contract tussen het gemachtigd bestuur en het volk – vastgelegd.
Het is ook niet altijd een vorm van recht, soms zelfs sprake van onrecht. Zoals in de eerder genoemde koloniën en bezette gebieden. Ook in een Apartheidsstaat, zoals Israël, is er per definitie sprake van onrecht. De meest voorkomende vorm van onrecht in de westerse ‘Rechtstaat’ is LawFair, waarbij de wetgevende, rechtsprekende en uitvoerende machten van de staat misbruik maken van hun positie om elke oppositie uit te schakelen. Het gaat verder dan het begrip ‘klassejustitie, aangezien daar slechts de rechtsprekende macht bij betrokken is.
Ook is er niet altijd sprake van een geweldmonopolie, aangezien het volk volgens internationale regelgeving in sommige voorkomende gevallen het recht heeft zich te verzetten., en daarbij redelijke geweldsmiddelen mag gebruiken.
Staatsmacht:
Een constitutionele monarchie is een monarchie waarbij de positie van de monarch in een grondwet is geregeld. (nl.wikipedia-pagina *)
Nederland en België zijn in principe Constitutionele Monarchieën met een Parlementaire Democratie. Vanuit een oude situatie waarbij het koningshuis alle macht had, een vorm die voor VN-leden strijdig is met internationale regelgeving, is de macht volgens bepalingen in een grondwet verschoven en verdeeld naar een burgerlijke staatsmacht – naar een parlementaire democratie.
Een parlementaire democratie is een representatieve democratie waarbij de burgers via gekozen vertegenwoordigers in het parlement, de wetgevende macht, invloed hebben op het beleid. In het parlementair systeem ontleent de uitvoerende macht, de regering, haar mandaat aan het vertrouwen van het parlement. In sommige landen, waaronder België, wordt dit vertrouwen expliciet gevraagd aan het begin van een regeringstermijn en bij grote politieke spanningen. In andere landen, zoals Nederland, wordt het vertrouwen van het parlement verondersteld totdat het tegendeel blijkt, namelijk wanneer een motie van wantrouwen wordt aangenomen.
Meestal bestaat er een volledige scheiding tussen het staatshoofd (president of monarch) en de regeringsleider, die verantwoordelijkheid aflegt tegenover het parlement.
Voor een goed werkende parlementaire democratie is het van belang dat de burgers grondrechten hebben. Vrijheid van meningsuiting, vrijheid van vereniging, persvrijheid en onafhankelijke rechtspraak werden al door Alexis de Tocqueville gezien als middelen om al te grote staatsmacht te voorkomen. ((nl.wikipedia-pagina *)
Het is nodig om daar even de tanden in te zetten,……
Wordt vervolgd
Topfoto: De Statengeneraal – NOS-schooltelevisie | schermbeeld.